Wat betekent kwijting verlenen?

Kwijting betekent dat iemand officieel bevestigt dat een verplichting is nagekomen. Het Groot Woordenboek der Nederlandse Taal (Van Dale) omschrijft kwijting als volgt: “1 vervulling van een plicht, taak, belofte 2 betaling, afdoening 3 kwitantie: betaling tegen kwijting.”

Concreet houdt dit in dat als de koper de koopprijs heeft betaald, de verkoper kwijting moet verlenen als bewijs dat de verplichting is voldaan. Dit is ook vastgelegd in het Burgerlijk Wetboek. Een herkenbaar voorbeeld is de supermarkt: bij het afrekenen krijg je een bonnetje, dat is jouw kwitantie en dus een vorm van kwijting.

Een gangbaar voorbeeld van finale kwijting is wanneer een werknemer in goed overleg met zijn werkgever zijn of haar arbeidsovereenkomst beëindigt. Beide partijen ondertekenen een vaststellingsovereenkomst waarin staat dat zij geen verdere financiële of juridische aanspraken meer op elkaar hebben na de beëindiging van het contract.

Kwijting leidt vaak tot discussie, vooral wanneer het gaat om finale kwijting. Het geschil ontstaat bijna altijd omdat partijen niet dezelfde uitleg aan het woord kwijting hebben gegeven.

De bedoeling kan namelijk sterk verschillen:

• De partij die in een akte finale kwijting opneemt, wil meestal bereiken dat hij na ondertekening helemaal niets meer aan de tegenpartij hoeft te betalen.
• De tegenpartij denkt daarentegen vaak dat hij alleen bevestigt dat de betaling tot dat moment is gedaan, maar dat er voor het resterende deel nog steeds een vordering openstaat.

Dit verschil in interpretatie zorgt ervoor dat er vaak geschillen ontstaan. Dit levert voer voor discussie en dus voor rechters en advocaten veel werk.

Kwijtschelding betekent dat iemand een ander officieel ontheft van zijn verplichtingen. Meestal gaat het om de verplichting tot betaling. 

Een voorbeeld: je leent een euro van iemand en wilt die de volgende dag teruggeven. Als diegene zegt “laat maar zitten, het is al goed”, dan scheldt hij jouw schuld kwijt. Jij hebt dus niet betaald, maar hoeft dit ook niet meer te doen.

De Hoge Raad heeft in de zomer van vorig jaar benadrukt dat kwijting en kwijtschelding niet hetzelfde zijn. Een bepaling van kwijting betekent niet automatisch dat ook de resterende schuld is kwijtgescholden. Wil je dat wel, dan moet dit duidelijk en expliciet worden afgesproken.

Verschil tussen kwijten en kwijtschelding:

• Kwijting: bevestiging dat een verplichting of betaling is voldaan.
• Kwijtschelding: besluit dat een verplichting of betaling niet meer hoeft te worden voldaan.

Juridisch gezien geldt dat de wil van de schuldeiser (bijvoorbeeld de verkoper) gericht moet zijn op kwijtschelding van de restschuld, of dat de schuldenaar (de koper) daar in ieder geval gerechtvaardigd op mocht vertrouwen.

In principe kun je niet terugkomen op een finale kwijting: afspraken die zwart op wit zijn vastgelegd, zijn bindend. Toch bestaan er enkele uitzonderingen waarbij een finale kwijting ongeldig kan worden verklaard. Je kunt een finale kwijting aanvechten:

• Bij een wilsgebrek, zoals dwaling, bedrog of bedreiging. Als de overeenkomst onder deze omstandigheden tot stand is gekomen, kan ze ongeldig zijn. 
• Bij onduidelijkheid in de tekst. Als niet duidelijk is wat partijen precies hebben bedoeld, kan een rechter oordelen dat de kwijting niet rechtsgeldig is.

Een finale kwijting staat dus meestal vast, maar bij twijfelachtige omstandigheden kan de rechter besluiten dat deze toch niet bindend is.

Het verlenen van (finale) kwijting betekent dus niet automatisch dat je ook afstand doet van je restantvordering op de tegenpartij. Hiervoor is meer nodig. Bijvoorbeeld de verklaring dat partijen niks meer van elkaar te vorderen hebben. Om de juiste (rechts)gevolgen te bereiken is het erg belangrijk om de juiste woorden te kiezen. Een advocaat en een notaris spelen hierbij een belangrijke rol. Zij zorgen ervoor dat jouw bedoeling op de juiste manier in een overeenkomst of akte van kwijting wordt opgenomen.