Duurzaamheidsverslaggeving (CSRD) in de zorg
De Green Deal Zorg 2.0, Sustainable Development Goals (SDG), Environmental, Social en Governance (ESG): het is een kleine greep uit de terminologie waar zorgaanbieders mee worden geconfronteerd. De zorgsector heeft ambities die onder andere gericht zijn op CO2-reductie, het bevorderen van circulair werken, het terugdringen van medicijnresten in afvalwater en het creëren van een leefomgeving in en buiten zorginstellingen die de gezondheid van eenieder bevordert. Zorgaanbieders proberen in meer of mindere mate deze ambities te verwezenlijken. De vrijblijvendheid daarvan neemt steeds verder af. Zo hebben zorgkantoren bepaald dat duurzaamheid een kernelement is van hun inkoopafspraken Wlz met zorgaanbieders. Daarnaast worden vanaf (waarschijnlijk) 2025 veel zorgaanbieders geconfronteerd met verdergaande inhoudelijke vereisten over duurzaamheidsverslag-
geving, waarbij er (weer) een nieuwe loot aan de terminologiestam bijkomt.
Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD)
De Non-Financial Reporting Directive (NFRD, van kracht sinds 2018) verplicht organisaties van openbaar belang (banken, verzekeraars en beursgenoteerde ondernemingen) te rapporteren over hoe zij omgaan met zaken als milieuvervuiling, maatschappelijke verantwoordelijkheid, mensenrechten en diversiteit.
Het voorstel voor de CSRD dat de Europese Commissie eind april 2021 heeft gepubliceerd, herziet onder meer de NFRD. Het Europees Parlement en de Europese Raad dienen het voorstel nog goed te keuren. In de CSRD wordt voorgesteld de toepasbaarheid uit te breiden naar álle ondernemingen die aan twee van de navolgende criteria voldoen: een balanstotaal van meer dan € 20 miljoen, een netto-omzet van meer dan € 40 miljoen en/of een gemiddeld aantal werknemers van meer dan 250 over het boekjaar. Deze ondernemingen hoeven niet beursgenoteerd te zijn. Het CSRD wil daarnaast voor deze ondernemingen verdergaande inhoudelijke vereisten over duurzaamheidverslaggeving creëren dan de NFRD, om zo de transitie naar de doelstellingen van het Parijse klimaatakkoord te ondersteunen.
CSRD: wat houdt het in?
CSRD verplicht bedrijven te rapporteren over de milieuimpact en sociale impact van bedrijfsactiviteiten, vanuit het dubbele materialiteitsprincipe. Vanuit een inside-out analyse definiëren bedrijven hun ecologische en sociale materiële impact op mens en milieu, zoals biodiversiteitsverlies en mensenrechtenschendingen in de keten. De outside-in analyse wordt gebruikt om materiële duurzaamheidsontwikkelingen te beoordelen die kunnen leiden tot mogelijke financiële risico’s voor het bedrijf, zoals grondstoffenschaarste of extreem weer.
CSRD: het duurzaamheidsverslag
Het duurzaamheidsrapport moet informatie bevatten over de verhouding tussen de voor de onderneming relevante duurzaamheidsthema’s en:
- het bedrijfsmodel en de strategie;
- de (bereikte) doelstellingen;
- de rol van bestuur en commissarissen;
- het beleid en, in aanvulling hierop,
- de voor bovengenoemde informatie relevante indicatoren.
De ondernemingen moeten rapporteren daarbij over de wijze waarop alle informatie is vastgesteld, rekening houdend met de korte, middellange en lange termijn.
Met de rapportage worden stakeholders geïnformeerd over de prestaties op duurzaamheidsgebied. Maar de verplichting is eigenlijk bedoeld om organisaties de basis te laten leggen om ook daadwerkelijk te verduurzamen. De verslaglegging is dus niet zozeer een doel op zich, maar meer een tool om bewustheid te creëren over de invloed van de duurzaamheidsontwikkelingen op en voor het bedrijf. De duurzaamheidsverslaggeving moet worden opgenomen in het bestuursverslag en kan dus niet als afzonderlijk verslag worden uitgebracht. Bestuur, management en toezichthouders dienen actief en aantoonbaar collectief verantwoordelijkheid te dragen voor deze duurzaamheidsverslaggeving.
Tot slot
De CSRD zal vanaf (minimaal) 2026 ook gaan gelden voor middelgrote ondernemingen en kleine ondernemingen. Echter, deze ondernemingen zullen door de ketenwerking al eerder te maken krijgen met duurzaamheidseisen van hun grotere ketenpartners. Het is dus voor zowel grotere als kleinere zorgaanbieders van belang dat zij gaan onderzoeken hoe zij invulling gaan geven aan de vereisten van de CSRD. De praktijk leert namelijk dat het meerdere verslagcycli kost om tot een CSRD-proof rapportage te komen. Bovendien kan het geen kwaad om vaart te maken met het eigenlijke doel van de CSRD, namelijk verduurzaming van de zorgorganisatie.