Over koud water en warme gevoelens in arbeidsrelaties

Wat gebeurt er als iemand die ijzige kou letterlijk vertaalt in een handeling, door een emmer met koud water over zijn leidinggevende te gooien? Laat ik voorop stellen dat ik dat als advocaat aan geen enkele werknemer kan aanraden (overigens ook niet aan een werkgever die dat voornemens is), maar de vraag blijft of een dergelijke actie onmiskenbaar een ontslag rechtvaardigt.

In de zaak die zich heeft afgespeeld bij het Hof Amsterdam heeft het Hof aangegeven dat deze actie als verwijtbaar kan worden aangemerkt, echter niet ernstig verwijtbaar, waardoor de werknemer in kwestie zijn baan verloor maar alsnog zijn transitievergoeding kreeg. Voor sommigen onder ons kan dat als onbevredigend worden gezien omdat, heel plat gezegd, gooien met een emmer water over je leidinggevende je ook nog geld oplevert. Weliswaar ben je dan je baan kwijt maar daarentegen staat dat je opgevangen wordt door de WW en je - bij een snelle baan elders - daar uiteindelijk ook nog beter van wordt.

Zoals dat vaker gaat in het arbeidsrecht, had het Hof uiteraard reden om dit gedrag niet als ernstig verwijtbaar te bestempelen. Het Hof constateert dat deze werknemer in het verleden betrokken was bij conflicten in het werk en daar veel stress van had en dat de bedrijfsarts partijen had geadviseerd om deze stress zoveel mogelijk te vermijden. Het Hof meent dat de werkgever de leidinggevende, die de emmer water over zich heen kreeg, had moeten instrueren om rekening te houden met deze gevoeligheden en deze werknemer op een andere manier aan te spreken of te behandelen. Voor het incident had de werknemer zich ook overstuur gemeld bij directeur en het Hof meende dat de directeur op dat moment al had moeten ingrijpen voordat de emmers water door het bedrijf heen vlogen.

In het verlengde hiervan valt op dat in situaties waar sprake is van agressieve acties op de werkvloer, ook kan worden geconstateerd dat niet elke geweldsuiting direct tot ontslag leidt. Ook hier zullen de rechters alle feiten naast elkaar zetten en wikken en wegen. Zo heeft de Rechtbank Amsterdam geoordeeld dat een werknemer die een kratje naar een collega gooide en die collega daarna bij de keel vastgreep, niet ontslagen had mogen worden. De rechtbank oordeelde dat dit gedrag in beginsel niet door de werkgever behoeft te worden getolereerd en dat elke werknemer zich moet onthouden van fysieke aanvaringen op de werkvloer. Echter, ook hier gaat de rechtbank kijken of er sprake is van een rechtvaardiging voor dit gedrag en die rechtvaardiging was er wel. Dat kwam doordat deze werknemer zich eerder bij zijn leidinggevende had beklaagd over deze collega, terwijl de werkgever naar aanleiding hiervan geen actie ondernam om dit op te lossen. Verder heeft de rechtbank in overweging genomen dat het hier jongemannen betreft die laaggeschoold werk verrichten en "waarvan gesteld noch gebleken is dat ze fysiek voor elkaar onder deden". Ook speelde mee dat de werknemer direct spijt heeft betuigd en heeft erkend dat hij dit niet had moeten doen.

Als deze twee uitspraken enige richting kunnen geven, dan lijkt het erop dat de werkgever zulke klachten serieus moeten nemen en zich actief moet inspannen ter voorkoming van gewelduitbarstingen. Het is wat paternalistisch, maar dat geldt voor meer aspecten van het arbeidsrecht. Voor de werknemers onder ons zou ik willen adviseren om bij de keuze tussen een gewelddadige uitbarsting en gooien met water voor het tweede te kiezen, waarbij dan het gebruik van een kleine waterspuit de beste optie is als het toch zover moet komen.